เรียน คุณชิต

คำถามข้อแรก ผมได้ดูมาตรา 39 แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ซึ่งบัญญัติว่า "ที่ดินที่บุคคลบได้รับสิทธิโดยการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมจะทำการแบ่งแยก หรือโอนสิทธิในที่ดินนั้นไปยังผู้อื่นมิได้ เว้นแต่เป็นการตกทอดทางมรดก หรือโอนไปยังสถาบันเกษตรกร หรือ ส.ป.ก. เพื่อประโยชน์ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง" พอค้นลึกเข้าไปปรากฏว่า มีระเบียบเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวอีก 2 ฉบับ ซึ่งผมเห็นว่าคำถามของคุณน่าจะเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านท่านอื่น เป็นอย่างมาก ผมจะขอทำการบ้านก่อน โดยจะสรุปเรื่องรับมรดกที่ดิน ส.ป.ก. ทั้งหมด และยกมารวมไว้ในเมนูด้านซ้ายต่างหาก เมื่อเสร็จแล้วจะแจ้งให้ทราบในคำนำในการปรับปรุงเว็บไซด์ต่อไปครับ

ส่วนคำถามข้อ 2. ที่ดินมือเปล่า ยังไม่มีเอกสารสิทธิ น่าจะเป็นที่ดินสาธารณะประโยชน์ของแผ่นดิน โดยหลักแล้วไม่น่าจะออกเป็นเอกสารสิทธิตามกฎหมายได้ เว้นแต่ทางราชการจะมีโครงการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดิน ที่คุณแจ้งว่า เป็นมรดกของคุณพ่อนั้น เมื่อที่ดินไม่มีเอกสารสิทธิ คุณพ่อก็จะมีแต่เพียงสิทธิครอบครองในที่ดินเท่านั้น ซึ่งใช้ยันในระหว่างชาวบ้านด้วยกันได้ตามหลักใครครอบครอง ผู้นั้นมีสิทธิดีกว่า แต่จะใช้ยันรัฐ (หลวง) ไม่ได้ เพราะที่ดินไม่มีเอกสารสิทธิ ส่วนจะออกเอกสารสิทธิได้อย่างไรนั้น ควรสอบถามเจ้าหน้าที่ในพื้นที่น่าจะให้คำตอบได้ดีกว่าผมครับ